مدیر پژوهش سرای فرهیختگان ایلام در گفتگوی اختصاصی با روابط عمومی به تشریح فعالیت های مرکز پرداختند. ایشان در ادامه تعریفی از پژوهش سرا به شرح زیر طبق اساسنامه این مراکز بیان فرمودند:
“پژوهش سرای دانش آموزی، مرکزی علمی ـ پژوهشی است که زیر نظر آموزش و پرورش و به منظور شناسایی و فراهم آوردن زمینه رشد و هدایت استعدادها و پرورش خلّاقیت های فردی و گروهی دانش آموزان و گسترش فرهنگ مطالعه، تحقیق و پژوهش در بین آنان ایجاد و فعالیت می کنند.”
ولی افزود: اهداف پژوهش سراهای دانش آموزی عبارتند از:
- ۱ـ تقویت و تعمیق فرهنگ مطالعه، تحقیق و پژوهش های فردی و گروهی در بین دانش آموزان
- ۲ـ شناسایی، جذب و هدایت دانش آموزان مستعد و علاقه مند متناسب با نیازهای کشور
- ۳ـ تلفیق دانش نظری و فعالیت های عملی و کاربردی
- ۴ـ تسهیل دستیابی دانش آموزان به یافته های جدید علمی، پژوهشی و فناوری
- ۵ ـ پرورش خلاقیت و تقویت بنیه علمی و پژوهشی دانش آموزان و معلمان
- ۶ ـ حمایت از دانش آموزان و هنر جویان پژوهشگر برتر و کارآفرین
- ۷ـ ایجاد زمینه و تقویت انگیزه حضور مؤثر دانش آموزان مستعد در عرصه های علمی، فرهنگی، هنری و فناوری در سطح ملی و بین المللی (جشنواره ها، المپیادها و…)
برای رسیدن به اهداف فوق پژوهش سراهای دانش آموزی در چارچوب اهداف و وظایف آموزش و پرورش و در زمینه های علمی ـ پژوهشی، آموزشی و فناوری به شرح زیر فعالیت می کنند:
- ۱ـ آموزش روش های مبتنی بر پژوهش
- ۲ـ طراحی و انجام پروژه های تحقیقی، پژوهشی و فناوری دانش آموزی
- ۳ـ برگزاری جشنواره ها و مسابقات علمی و پژوهشی و فناوری
- ۴ـ حمایت مالی و معنوی از دانش آموزان برای حضور در جشنواره ها و برنامه های علمی و پژوهشی داخلی و خارجی
- ۵ ـ آزمایش و تجربه ایده های پژوهشی دانش آموزی
- ۶ ـ حمایت از کاربست و تولید ایده ها و یافته های علمی و پژوهشی و تجاری سازی آنها
- ۷ـ تعامل اثربخش با مدارس و ارائه خدمات به آنها در زمینه های علمی، پژوهشی و فناوری
- ۸ ـ تعامل اثربخش با پارک های علم و فناوری، مراکز رشد، تحقیقاتی و دانشگاهی و جلب حمایت آنها
ایشان افزودند: همه دانش آموزان در تمامی مقاطع تحصیلی می توانند جهت شکوفایی استعدادهای خود از خدمات علمی – پژوهشی و آموزشی این مرکز استفاده نمایند. فرآیند کشف استعدادها در این مرکز از چند طریق به شرح زیر صورت می گیرد:
- تشکیل انجمن های علمی – پژوهشی دانش آموزی در محل مدرسه ( طبق آیین نامه اجرایی ماده ۱۰۱ تا ۱۰۴ کلیه مدارس موظف هستند جهت ارتباط نظام مند و زمینه سازی بروز استعدادهای دانش آموزی رابط پژوهشی را به پژوهش سرا معرفی نمایند و پس از معرفی رابط ، کمیته پژوهشی مدرسه متشکل از مدیر، معاون آموزشی، رابط پژوهشی، نماینده پژوهش سرا و دو معلم پژوهشگر تشکیل شود. سپس بر اساس شیوه نامه های اجرایی و شناختی که معلمان، سابقه قبلی حضور دانش آموزان در رویدادهای علمی و گزارش والدین احصا می گردد، تعداد انجمن بر اساس توانمندی مدرسه، علاقه دانش آموزان شکل می گیرد. این بخش مهمترین و اصلی ترین بخش فرآیند کشف استعدادها می باشند. دانش آموزان عضو انجمن علمی در محل مدرسه زیر نظر یکی از دبیران راهنما فعالیت های علمی پژوهشی و ترویجی خود را آغاز می کنند. فعالیت های انجمن شامل پژوهش علمی، کارگاه های علمی، برگزاری نمایشگاه ها، برگزاری پویش ها ، مسابقات علمی – پژوهشی، تورهای علمی آموزشی ، معرفی کتاب ها و سایت های تخصصی، معرفی دانشمندان و دستاوردهای رشته تخصصی انجمن و …. . ضمناً هر انجمن بایستی کارپوشه ای داشته باشند که کلیه جلسات، مصوبات، فعالیت های انحام شده و شرح وظایف هر یک از اعضای انجمن را به ریز در آن ثبت گردد. این کارپوشه همواره جهت بازدید سفیران پژوهش سرا در دسترس باشد و در پایان هر ماه گزارشی تفصیلی از فعالیت های صورت گرفته توسط انجمن های تخصصی مدارس به پژوهش سرا ارسال شود. تا کنون تنها ۳۴ انجمن به صورت رسمی در سامانه پژوهش سرا ثبت شده اند و تعداد انگشت شماری فعالیت های خود را گزارش نموده اند.
- برگزاری مسابقات، جشنواره ها، همایش های دانش آموزی و نمایشگاه های تخصصی: این رویدادها به صورت تخصصی علاقمندی دانش آموزان را هدف قرار داده و برگزیده های این رویدادها به عنوان استعداد در آن رشته معرفی می شوند.
- برگزاری دوره های مهارتی بر اساس فراخوان های عمومی: با توجه به اهداف هر ساله فراخوان های عمومی جهت ثبت نام در رشته های علمی رباتیک، نجوم، نانو و … با هدف ایجاد بستر شناسایی استعداد دانش آموزان فراهم و برگزار می شوند و عزیزانی که علاقه آنان در این دوره ها تثبیت شود در سطوح بالاتر آموزش هایی را دریافت تا آموزش تبدیل مهارت و سپس ایجاد خلاقیت در افراد شود.
در هر صورت استعدادهایی که یکی از این مراحل شناسایی و معرفی می شوند بایستی در سه سطح زیر توانمندهایی را کسب تا به نقطه اوج شکوفایی و خلاقیت و نوآوری دست یابند. ( فرآیند رشد در پژوهش سرا )
سطح ۱ ترویج (پژوهشگر عادی) : انجمن های علمی پژوهشی، معرفی رشته ها و زمینه های علمی پژوهشی در کارگاه ها وهمایش های عمومی، استعداد یابی ( کارگاه های دانش افزایی،تورهای علمی بازدید از پژوهش سرا، همایش های دانش آموزی، جشنواره ها و … در راستای این هدف برگزار می شوند.)
سطح ۲ آموزش ( پژوهشگر فعال): حضوردر دوره های آموزشی و دانش افزایی، آموزش مهارت های مطالعه و کارهای عملی و کارگاهی، تولید محتواهای آموزشی و مدل سازی ( برگزاری دوره های علمی – پژوهشی رباتیک، کدنویسی، مهارت های کامپیوتر، نجوم، نانو، آزمایشگاه علوم تجربی و … با همین هدف در پژوهش سرا برگزار می شوند.)
سطح ۳ پژوهش ( پژوهشگر حرفه ای): انتخاب استادراهنما، تصویب پروژه در پژوهش سرا، حضور درکارگاه ها و آزمایشگاه ها، انجام تحقیقات میدانی و کتابخانه ای، انجام پروژه پژوهشی ( در این بخش پس از طی آموزش های لازم دانش آموزان یک پروژه عملی را زیر نظر اساتید راهنما تا رسیدن به حصول نتیجه و ارائه گزارش علمی از آن پژوهش انجام می دهند. در این بخش دانش آموزان با چارچوب علمی تحقیق و ارائه مقاله آشنا می شوند و می آموزند چگونه یک مشکل را پیدا و برای حل آن راه کار ارائه نمایند.
سطح ۴ کارآفرینی : مستند سازی و ثبت اختراع پژوهش، تولید نمونه آزمایشگاهی و صنعتی، معرفی به مراکز رشد، تجاری سازی ( در این سطح دانش آموزان مهارتهای نرم کارآفرینی، خودآگاهی و بوم کسب و کار را به صورت عملی می آموزند و برای ورود به بازار کار در آینده و طراحی کسب و کار خود آموزش های لازم را فرا می گیرند. در این بخش دانش آموزان ایده های خود را تبدیل به محصولات و خدمات تجاری نموده و تا مرحله ثبت اختراع پیش می روند.
و اما واقعیت هایی که متاسفانه چشمان همه ما نسبت به آینده فرزندان این سر زمین بسته شده است.
همه می دانیم که هر استعداد برای بروز و ظهور نیازمند بسترسازی و محیا نمودن شرایط مناسبت بود که به هیچ عنوان در بین مسئولین و والدین محترم این دغدغه مشاهده نمی شود و جزء الویت های ضروری نیست.
استعداد همانند دانه ای است که اگر در زمین خودش کاشته و مورد حمایت قرار بگیرید قطعاً به درخت تنومندی تبدیل شده که ثمرات آن به کشور، جامعه و خانواده بر می گردد.
در یاداشت بعدی به ادامه شرح فعالیت های این مرکز دوباره خواهیم پرداخت. حکایت ما در پژوهش سرای شهر ایلام:
هر کسی از ظن خود شد یار من = از درون من نجست اسرار من
سر من از ناله من دور نیست = لیک چشم و گوش را آن نور نیست
آتشست این بانگ نای و نیست باد = هر که این آتش ندارد نیست باد
—————————————–
#قطب_کشوری_آزمایشگاه_علوم_تجربی
#پژوهش_سرای_فرهیختگان_ایلام
IR کانال و سایت قطب کشوری آزمایشگاه علوم تجربی
psi1.ir
@pjilam97
?? کانال پژوهش سراهای دانش آموزی
@pajouheshsara
